Page 33 - Lower Songkhram River Basin

2-17

2.5.2 สถานภาพทรัพยากรดิน

จากการวิเคราะหสถานภาพทรัพยากรดินรวมกับลักษณะและสมบัติของดินที่มีผลตอ
การใชประโยชนทางการเกษตรในพื้นที่ศึกษาพื้นที่ชุมน้ำแมน้ำสงครามตอนลาง พบสภาพทรัพยากรดิน
ที่มีปญหาตอการทำการเกษตรดังนี้ (ตารางที่ 2-6 และรูปที่ 2-7)

1. ดินตื้น มีเนื้อที่ 83,472 ไร หรือรอยละ 14.72 ของพื้นที่ศึกษาพื้นที่ชุมน้ำแมน้ำสงคราม
ตอนลาง เกิดมาจากวัตถุตนกำเนิดดิน เชน หินดินดานเชิงเขา หรือเศษหินเชิงเขา ที่สวนใหญเปนพวกหินตะกอน
เนื้อหยาบ คือ หินทราย หินกรวดมน แตกกระจัดกระจายรวงหลนออกมาทับถมเกะกะอยูบริเวณเชิงเขา
หรือเปนผลจากกระบวนการทางดินที่ทำใหเกิดการสะสมปูนมารลหรือศิลาแลงในดิน เปนดินที่มีลูกรัง

กอนกรวดหรือเศษหินปะปนอยูในเนื้อดินมาก ความหนาของชั้นดินบนนอยกวา 50 เซนติเมตรจากผิวดิน
ทำใหเปนอุปสรรคตอการชอนไชของรากพืชและการไถพรวน มีเนื้อดินเหนียวนอย ทำใหการเกาะยึดตัว
ของเม็ดดินไมดีเกิดการชะลางพังทลายไดงาย โดยทั่วไปมีความอุดมสมบูรณต่ำ ความสามารถในการดูด
ซับน้ำและธาตุอาหารต่ำ ประเภทของดินตื้นที่พบในพื้นที่ศึกษาพื้นที่ชุมน้ำแมน้ำสงครามตอนลาง ไดแก

1.1 ดินตื้นในพื้นที่ดอนถึงชั้นลูกรัง กอนกรวด หรือเศษหิน มีเนื้อที่ 80,548 ไร
หรือรอยละ 14.21 ของพื้นที่ศึกษาพื้นที่ชุมน้ำแมน้ำสงครามตอนลาง เปนดินตื้น มีการระบายน้ำดี
พบในสภาพพื้นที่ราบเรียบถึงคอนขางราบเรียบไปจนถึงลูกคลื่นลอนชัน มักจะมีลูกรังหรือหินกรวดมน
ปะปนอยูมากตั้งแตบริเวณผิวดินลงไป บางแหงมีกอนลูกรังหรือศิลาแลงโผลกระจัดกระจายทั่วไปบริเวณ

ผิวหนาดิน เนื้อดินบนเปนดินรวนปนดินเหนียวปนกรวด ดินรวนปนทรายปนกรวด เนื้อดินลางเปน
ดินรวนปนดินเหนียวปนกรวดมาก ดินรวนปนทรายปนกรวดมาก ดินมีความอุดมสมบูรณตามธรรมชาติต่ำ
ถึงปานกลาง
1.2 ดินตื้นในพื้นที่ลุมถึงชั้นลูกรัง หรือกอนกรวด มีเนื้อที่ 2,924 ไร หรือรอยละ

0.51 ของพื้นที่ศึกษาพื้นที่ชุมน้ำแมน้ำสงครามตอนลาง เปนดินตื้นที่มีการระบายน้ำเลว พบในพื้นที่ลุมต่ำ
จึงมักจะมีน้ำแชขังในชวงฤดูฝน สวนใหญมีกรวดลูกรังปนอยูในดินมาก อาจพบชั้นศิลาแลงออนในดินชั้นลาง
บางแหงใชในการทำนา หรือเปนพื้นที่ปาละเมาะ
แนวทางในการจัดการ

1) เลือกพื้นที่ทำการเกษตรที่มีหนาดิน ไมนอยกวา 25 เซนติเมตรและไมมีกอนกรวด
หรือลูกรังกระจัดกระจายอยูที่ผิวดินมากนัก สวนพื้นที่ที่เปนดินตื้นมาก และมีเศษชิ้นสวนกอนกรวดหิน
เนื้อหยาบปะปนอยูหนาผิวดินจำนวนมากไมเหมาะสมสำหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจ ควรใชปลูกไมยืนตน

โตเร็ว
2) เลือกชนิดพืชปลูกและมีการจัดการที่เหมาะสม หากเปนพืชไรควรเลือกพืชที่มี
ระบบรากตื้น พืชทนแลงหรือปลูกพืชแบบผสมผสาน สำหรับการปลูกไมผล ไมยืนตน ควรมีการจัดการ
เฉพาะหลุม ขุดหลุมปลูกใหกวางกวาดินธรรมดา รองกนหลุมดวยดินจากที่อื่นผสมกับปุยคอกหรือปุยหมัก
3) มีการเขตกรรมที่เหมาะสม ไถพรวนดินใหนอยที่สุดเพื่อปองกันการชะลาง

พังทลายของดิน
4) เพิ่มความอุดมสมบูรณของดินโดยใชปุยอินทรีย ไดแก ปุยหมัก ปุยคอก
หรือปลูกพืชตระกูลถั่วแลวไถกลบเพื่อเพิ่มความสามารถในการดูดซับธาตุอาหารและน้ำใหแกดินและ

ใชปุยเคมีรวมดวยตามความเหมาะสมกับชนิดพืชที่ปลูก