Page 11 - Chumphon

บทที่ 1

บทนำ

1.1 หลักการและเหตุผล

รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 72 (1) ไดมีการบัญญัติใหมีการ
วางแผนการใชที่ดินของประเทศใหเหมาะสมกับสภาพพื้นที่และศักยภาพของที่ดินตามหลักการพัฒนา
อยางยั่งยืน ตอมาไดมีประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การประกาศแผนการปฏิรูปประเทศ เมื่อวันที่
6 เมษายน 2561 มีแผนการปฏิรูปดานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ซึ่งกำหนดใหมีการจัดทำ

แผนการใชที่ดินของชาติทั้งระบบใหสอดคลองและเหมาะสมกับศักยภาพของพื้นที่และการพัฒนา
เศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ปรับปรุงแผนการใชที่ดินตำบลจำนวน 7,225 ตำบลใหแลวเสร็จภายใน
ป 2565 ตลอดจนนำแผนการใชที่ดินตำบลไปสูการปฏิบัติเพื่อเปนไปตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พ.ศ. 2560 และประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีเรื่องการประกาศแผนปฏิรูปประเทศ

ทรัพยากรที่ดิน เปนทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญในการดำรงชีพของมนุษย ประเทศไทยเปน
ประเทศเกษตรกรรมที่ตองใชที่ดินเปนปจจัยหลักการเพิ่มขึ้นของประชากร ประกอบกับความตองการใชที่ดิน
เพื่อใชในกิจกรรมทางเศรษฐกิจสาขาอื่นก็มีแนวโนมที่เพิ่มขึ้น เชน การพัฒนาเมือง เขตอุตสาหกรรม

เปนตน ดังนั้น ปญหาที่เกิดขึ้นในการใชประโยชนที่ดิน คือ การนำพื้นที่เหมาะสมทางการเกษตรมาใช
ในการขยายเมือง การนำพื้นที่ที่ไมเหมาะสมตอการเกษตรมาใชในการเกษตร การใชประโยชนจากที่ดิน
ที่ไมถูกตองตามหลักวิชาการ ทำใหเกิดปญหาความเสื่อมโทรมของดิน ซึ่งสงผลกระทบทั้งทางตรงและ
ทางออมตอเกษตรกร ชุมชนและประเทศชาติ ปญหาของทรัพยากรดินและการใชที่ดินจึงแยกได 2 ปญหา
คือ ปญหาความเสื่อมโทรมของดินและปญหาการใชประโยชนที่ดิน ปญหาความเสื่อมโทรมของดิน

มีสาเหตุทั้งที่เกิดจากธรรมชาติและเกิดจากการใชที่ดินที่ไมถูกตองตามหลักวิชาการ ตัวอยางของปญหา
เชน การชะลางพังทลายของดิน ดินขาดอินทรีย และปญหาที่เกิดจากสภาพธรรมชาติของดินรวมกับการ
กระทำของมนุษย เชน ดินเค็ม ดินเปรี้ยว ดินอินทรีย (พรุ) ดินทรายจัด และดินตื้น ปญหาการใชประโยชน

ที่ดินทางดานเกษตรกรรมของประเทศไทย ไดแก การชะลางพังทลายของหนาดิน พื้นที่ที่มีปญหา
การชะลางพังทลายของดินมากที่สุดคือ ภาคเหนือ ดินขาดอินทรียวัตถุ ปญหาดินขาดอินทรียวัตถุอยูใน
พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ดินที่มีปญหาตอการใชประโยชนทางดานเกษตรกรรม ซึ่งสวนใหญอยูใน
ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สวนดินเค็ม ดินกรดและดินคอนขางเปนทราย อยูในพื้นที่

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การดำเนินการเพื่ออนุรักษฟนฟูทรัพยากรดินใหเปนปจจัยพื้นฐานของการ
พัฒนาที่ยั่งยืน โดยการกำหนดแนวทางการอนุรักษดินและน้ำการพัฒนาระบบขอมูลดิน การศึกษาวิจัย
ทำแปลงสาธิตในพื้นที่เกษตรและใหความรู เผยแพรแนวทางการจัดการทรัพยากรดินที่เหมาะสม และ
ถายทอดใหแกเกษตรกรนำไปปฏิบัติไดอยางถูกตอง ทั้งนี้การดำเนินการตามมาตรการอนุรักษดิน

และน้ำ การฟนฟูและอนุรักษดินเพื่อการเกษตร มีการฟนฟูดินที่ขาดความอุดมสมบูรณ ดินเปรี้ยว
ดินเค็ม ดินขาดอินทรียวัตถุ และดินชะลางพังทลาย การประเมินการสูญเสียความอุดมสมบูรณของ
ที่ดินนี้จะพิจารณาเฉพาะปญหาสำคัญ ไดแก ปญหาการชะลางพังทลายที่ดินทำใหสูญเสียธาตุอาหาร
ของพืช ปญหาดินเค็ม และปญหาดินถลม การประเมินการสูญเสียความอุดมสมบูรณจากดินเค็ม

ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปญหาดินเค็มสวนหนึ่งเกิดมาจากการใชที่ดินการปลูกพืช การสรางอางเก็บน้ำ