Page 80 - Sa Kaeo
P. 80
3-22
3.3 ทรัพยากรป่าไม้
การพัฒนาเศรษฐกิจในปัจจุบันมีผลทำให้ทรัพยากรที่ดินมีการนำไปใช้ประโยชน์อย่างไม่มี
ขีดจำกัด การขยายตัวอย่างรวดเร็วของภาคการเกษตรที่เร่งผลิตสินค้าเพื่อการส่งออก กระตุ้นให้เกิดการ
บุกเบิกพื้นที่ป่าไม้เพื่อทำการเกษตร รูปแบบการขยายพื้นที่การใช้ประโยชน์ที่ดินของประเทศ
เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม พื้นที่ป่าไม้จำนวนมากถูกบุกเบิกเพื่อการทำการเกษตร เพื่อการท่องเที่ยว และ
นำไปสู่การทำลายระบบนิเวศอันยากที่จะฟื้นคืน การขยายตัวของภาคเมืองและภาคอุตสาหกรรมเข้าไป
ในพื้นที่ราบในภาคการเกษตรนำไปสู่การสูญเสียระบบนิเวศและสร้างปัญหามลพิษ
การบริหารจัดการที่ดินของภาครัฐในอดีตสร้างปัญหาความขัดแย้งและกระตุ้นให้เกิดการใช้ที่ดิน
อย่างไม่เหมาะสม นำไปสู่ความเสียหายทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยสามารถจำแนก
ปัญหาในการบริหารจัดการที่ดินของรัฐ ได้ดังนี้
1) การบุกรุกพื้นที่สงวนหวงห้ามของรัฐ
2) ความขัดแย้งเรื่องแนวเขตที่ดิน
3) การกระจายการถือครองที่ดินทำกิน
4) การไร้ที่ดินทำกิน
5) การไม่ทำประโยชน์ในที่ดินทำกินหรือการใช้ที่ดินไม่เต็มศักยภาพ
6) การถือครองที่ดินขนาดใหญ่
7) ปัญหาการบริหารจัดการที่ดิน
นโยบายการบริหารจัดการที่ดินของรัฐความพยายามที่จะบริหารจัดการที่ดินและทรัพยากรดิน
ของประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งพื้นที่ป่าไม้ของประเทศ จากสถานการณ์ป่าไม้ของประเทศที่พื้นที่ป่า
ลดลงอย่างรวดเร็ว ปัจจัยที่มีผลทำให้เกิดปัญหามีดังนี้
1) นโยบาย แผน และองค์กรที่เกี่ยวข้องมีปัญหา กล่าวคือนโยบายด้านการบริหารจัดการ
ทรัพยากรป่าไม้ขาดเอกภาพและเป้าหมายที่ชัดเจน นโยบายส่งเสริมการปลูกพืชเศรษฐกิจและ
พัฒนาการท่องเที่ยวทำให้เกิดผลกระทบต่อพื้นที่ป่าไม้ นโยบายแก้ไขปัญหาความขัดแย้งเกี่ยวกับที่ดินป่า
ไม้ขาดความยั่งยืนและชัดเจนในทางปฏิบัติ องค์กรด้านบริหารจัดการทรัพยากรป่าไม้ขาดเอกภาพและ
ไม่เอื้อต่อการบริหารและการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในท้องถิ่น
2) ระบบฐานข้อมูลที่ดินป่าไม้ไม่สมบูรณ์ กล่าวคือแนวเขตป่าไม้และที่ดินของรัฐประเภทอื่นไม่
ชัดเจนและมีการทับซ้อนกัน การจำแนกพื้นที่ที่ดินป่าไม้เพื่อการบริหารจัดการ (Zoning) ยังไม่มี
ประสิทธิภาพและไม่สอดคล้องกับสภาพพื้นที่จริงในปัจจุบัน ฐานข้อมูลผู้ใช้ประโยชน์ และผู้ครองครอง
พื้นที่เขตป่าไม้และที่ดินของรัฐประเภทอื่นยังไม่ครบถ้วนและทันสมัย
3) กฎหมายที่มีอยู่ไม่ทันสมัย ขาดประสิทธิภาพในการป้องกันและแก้ไขปัญหา กล่าวคือ
กฎหมายบางมาตราไม่มีความชัดเจนเกี่ยวกับเขตป่าและที่ดิน กฎหมายบางฉบับไม่สามารถบังคับใช้ได้
อย่างเป็นระบบหรือครบวงจร
แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสระแก้ว กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน
