Page 65 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดเชียงราย

3-9

เจริญเติบโตของพืช ซึ่งในการประเมินอัตราการชะล้างพังทลายของดินครั้งนี้ใช้ค่าปัจจัยการจัดการพืชตาม

การศึกษาของกรมพัฒนาที่ดิน (2545)
P คือ ค่าปัจจัยการปฏิบัติเพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน (conservation
practices factor) เป็นปัจจัยที่แสดงถึงมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าในพื้นที่นั้นๆ เช่น การปลูกพืชตามแนว

ระดับ (contouring) การปลูกพืชสลับขวางความลาดเอียง (strip cropping) เป็นต้น ในการประเมินการ
ชะล้างพังทลายของดินครั้งนี้ใช้ค่าปัจจัยการปฏิบัติป้องกันการชะล้างพังทลายตามการศึกษาของกรมพัฒนา
ที่ดิน (2545)
จากค่าปัจจัยทั้ง 5 ปัจจัยนั้น สามารถน ามาค านวณการสูญเสียดินสอดคล้องตาม
สมการการสูญเสียดินสากล โดยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ซึ่งแบ่งชั้นความรุนแรงของการสูญเสียดิน

ออกเป็น 5 ระดับดังนี้

ชั นความรุนแรงของการสูญเสียดิน อัตราการสูญเสียดิน (ตัน/ไร่/ปี)
น้อย 0-2
ปานกลาง 2-5

รุนแรง 5-15
มาก 15-20
มากที่สุด มากกว่า 20

จากการประเมินการชะล้างพังทลายของดิน โดยการประเมินอัตราการสูญเสียดินและ

จัดชั้นความรุนแรงของการสูญเสียดินของจังหวัดเชียงราย (ตารางที่ 3-2 และรูปที่ 3-3) พบว่า อัตราการ
สูญเสียดินในพื้นที่จังหวัดเชียงรายส่วนใหญ่อยู่ที่ระดับน้อยและปานกลาง โดยส่วนใหญ่จะเกิดบริเวณดิน
พื้นที่ราบลุ่มและดินพื้นที่ดอน ซึ่งมีเนื้อดินเป็นดินเหนียวและดินร่วน และส่วนใหญ่มีการใช้ที่ดินในการท านา
เป็นพื้นที่ป่าไม้ และเป็นพวกไม้ยืนต้น อย่างไรก็ตาม บางพื้นที่ของจังหวัดเชียงรายมีระดับความรุนแรงของ

การสูญเสียดินในระดับตั้งแต่รุนแรงถึงรุนแรงมากที่สุด คิดเป็นเนื้อที่ประมาณ 1,961,026 ไร่ หรือร้อยละ
26.87 ของเนื้อที่จังหวัด โดยพื้นที่ดังกล่าวส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน มีความลาดชันมากกว่า 35
เปอร์เซ็นต์ มีการปลูกพืชไร่หมุนเวียน พืชไร่ และไม้ยืนต้น โดยส่วนใหญ่ความรุนแรงของการสูญสัยดิน
ดังกล่าวพบในอ าเภอแม่ฟ้าหลวง อ าเภอแม่สรวย อ าเภอเวียงป่าเป้า และอ าเภอเวียงแก่น

ตารางที่ 3-2 ความรุนแรงของการสูญเสียดินของจังหวัดเชียงราย

เนื อที่
ระดับความรุนแรงของการสูญเสียดิน
ไร่ เปอร์เซ็นต์

น้อย 3,469,993 47.54
ปานกลาง 1,867,962 25.59
รุนแรง 542,238 7.43
รุนแรงมาก 196,494 2.69

รุนแรงมากที่สุด 1,222,294 16.75
รวม 7,298,981 100.00
ที่มา : กลุ่มนโยบายและวางแผนการใช้ที่ดิน กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน (2562)