Page 50 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสกลนคร
P. 50
3-16
พื้นที่ป่าอนุรักษ์ตามมติคณะรัฐมนตรี
ตำมมติคณะรัฐมนตรี เรื่อง กำรก ำหนดชั้นคุณภำพลุ่มน้ ำ เพื่อให้มีกำรอนุรักษ์ทรัพยำกร
ที่เหมำะสมจึงได้แบ่งพื้นที่ชั้นคุณภำพลุ่มน้ ำออกเป็น 6 ชั้น คือ พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 1A พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 1B พื้นที่
ลุ่มน้ ำชั้น 2 พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 3 พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 4 และพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 5 จำกข้อก ำหนดกำรใช้ประโยชน์
และกำรจัดกำรพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้นคุณภำพต่ำงๆ สรุปสำระส ำคัญได้ คือ กำรใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 1
และพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 2 ซึ่งเป็นพื้นที่ทรัพยำกรธรรมชำติที่ส ำคัญที่ต้องสงวนรักษำไว้เป็นแหล่งต้นน้ ำล ำธำรและ
เป็นพื้นที่ป่ำไม้ของประเทศ เนื่องจำกมีลักษณะและสมบัติที่อำจมีผลกระทบทำงสิ่งแวดล้อมจำกกำร
เปลี่ยนแปลงกำรใช้ที่ดินได้ง่ำยและรุนแรง ไม่ควรจะเปลี่ยนแปลงพื้นที่เพื่อใช้ท ำกำรเกษตร ส ำหรับกำร
ใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 3 4 และพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 5 นั้น ให้ใช้ท ำกำรเกษตรได้แต่ต้องมีมำตรกำรตำม
ข้อก ำหนดกำรใช้ประโยชน์พื้นที่ลุ่มน้ ำ ได้แก่ มำตรกำรด้ำนกำรอนุรักษ์ดินและน้ ำ และกำรป้องกันกำร
ชะล้ำงพังทลำยของดิน เป็นต้น ดังนั้นข้อก ำหนดต่ำงๆ จึงมีมำตรกำรที่เข้มงวดแตกต่ำงกัน เพื่อป้องกัน
กำรเสื่อมโทรมของดิน และให้สำมำรถใช้ประโยชน์ที่ดินได้อย่ำงยั่งยืนต่อไป พื้นที่จังหวัดสกลนคร
ประกอบด้วยชั้นคุณภำพลุ่มน้ ำดังนี้ (รำยละเอียดแสดงในตำรำงที่ 3-6 และรูปที่ 3-4 )
1) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 1A เป็นพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้นที่ 1 ซึ่งมีสภำพเป็นป่ำสมบูรณ์ก่อนปี 2525
โดยพื้นที่นี้ควรสงวนรักษำไว้เป็นป่ำต้นน้ ำล ำธำร (ห้ำมมีกำรใช้ประโยชน์อย่ำงอื่น) มีเนื้อที่ประมำณ
119,440 ไร่ หรือร้อยละ 1.99 ของเนื้อที่จังหวัด
2) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 1B เป็นพื้นที่ลุ่มน้ ำชั้นที่ 1 ซึ่งสภำพป่ำถูกบุกรุก หรือมีกำรเปลี่ยนแปลงไป
เพื่อพัฒนำกำรใช้ที่ดินรูปแบบอื่นก่อน ปี 2525 โดยพื้นที่นี้ควรสงวนรักษำไว้เป็นป่ำต้นน้ ำล ำธำร และ
ควบคุมกำรใช้ประโยชน์เป็นพิเศษ มีเนื้อที่ประมำณ 4,680 ไร่ หรือร้อยละ 0.08 ของเนื้อที่จังหวัด
3) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 2 เป็นพื้นที่มีควำมลำดชันค่อนข้ำงสูง ซึ่งมีคุณภำพเหมำะสมต่อกำรเป็น
ป่ำต้นน้ ำล ำธำร และสำมำรถน ำมำใช้ประโยชน์เพื่อกิจกำรที่ส ำคัญ เช่น กำรท ำเหมืองแร่ สวนยำงพำรำ หรือ
พืชที่มีควำมมั่นคงต่อเศรษฐกิจ มีเนื้อที่ประมำณ 200,082 ไร่ หรือร้อยละ 3.34 ของเนื้อที่จังหวัด
4) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 3 เป็นพื้นที่มีควำมลำดเทสูง สำมำรถน ำมำใช้ประโยชน์ได้ทั้งกิจกรรมท ำไม้
เหมืองแร่ และสำมำรถใช้พื้นที่เพื่อกำรเกษตรได้โดยถ้ำเป็นบริเวณที่เป็นดินลึกควรปลูกไม้ผล หรือไม้ยืน
ต้น แต่ถ้ำเป็นบริเวณที่เป็นดินตื้นควรปลูกป่ำและทุ่งหญ้ำ มีเนื้อที่ประมำณ 287,902 ไร่ หรือร้อยละ 4.79
ของเนื้อที่จังหวัด
5) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 4 เป็นพื้นที่มีควำมลำดชันต่ ำ และป่ำถูกบุกรุกเป็นพื้นที่ใช้ประโยชน์ เพื่อ
กิจกำรท ำไม้ เหมืองแร่ และสำมำรถใช้พื้นที่เพื่อกำรเกษตรได้ โดยถ้ำเป็นบริเวณที่เป็นดินลึก และมีควำม
ลำดชันมำกควรปลูกไม้ผล แต่ถ้ำเป็นบริเวณที่มีควำมลำดชันน้อยจะใช้ประโยชน์เพื่อกำรปลูกพืชไร่ได้ มี
เนื้อที่ประมำณ 1,158,137 ไร่ หรือร้อยละ 19.29 ของเนื้อที่จังหวัด
6) พื้นที่ลุ่มน้ ำชั้น 5 เป็นพื้นที่รำบลุ่ม มีเนื้อที่ประมำณ 4,016,211 ไร่ หรือร้อยละ 66.90
ของเนื้อที่จังหวัด
7) พื้นที่น้ ำ มีเนื้อที่ประมำณ 217,150 ไร่ หรือร้อยละ 3.61 ของเนื้อที่จังหวัด