Page 43 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสกลนคร
P. 43
3-9
3.3.2 ด้านทรัพยากรธรรมชาติ
3.3.2.1 ทรัพยากรป่าไม้
กำรพัฒนำเศรษฐกิจในปัจจุบันมีผลท ำให้ทรัพยำกรที่ดินมีกำรน ำไปใช้ประโยชน์
อย่ำงไม่มีขีดจ ำกัด กำรขยำยตัวอย่ำงรวดเร็วของภำคกำรเกษตรที่เร่งผลิตสินค้ำเพื่อกำรส่งออก กระตุ้น
ให้เกิดกำรบุกเบิกพื้นที่ป่ำไม้เพื่อท ำกำรเกษตร รูปแบบกำรขยำยพื้นที่กำรใช้ประโยชน์ที่ดินของประเทศ
เปลี่ยนแปลงไปจำกเดิม พื้นที่สูงจ ำนวนมำกถูกบุกเบิกเพื่อกำรท ำกำรเกษตร เพื่อกำรท่องเที่ยว และ
น ำไปสู่กำรท ำลำยระบบนิเวศอันยำกที่จะฟื้นคืน กำรขยำยตัวของภำคเมืองและภำคอุตสำหกรรมเข้ำไป
ในพื้นที่รำบในภำคกำรเกษตรน ำไปสู่กำรสูญเสียระบบนิเวศและสร้ำงปัญหำมลพิษ
กำรบริหำรจัดกำรที่ดินของภำครัฐในอดีตสร้ำงปัญหำควำมขัดแย้งและกระตุ้น
ให้เกิดกำรใช้ที่ดินอย่ำงไม่เหมำะสม น ำไปสู่ควำมเสียหำยทั้งทำงด้ำนเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
โดยสำมำรถจ ำแนกปัญหำในกำรบริหำรจัดกำรที่ดินของรัฐ ได้ดังนี้
1) กำรบุกรุกพื้นที่สงวนหวงห้ำมของรัฐ
2) ควำมขัดแย้งเรื่องแนวเขตที่ดิน
3) กำรกระจำยกำรถือครองที่ดินท ำกิน
4) กำรไร้ที่ดินท ำกิน
5) กำรไม่ท ำประโยชน์ในที่ดินท ำกินหรือกำรใช้ที่ดินไม่เต็มศักยภำพ
6) กำรถือครองที่ดินขนำดใหญ่
7) ปัญหำกำรบริหำรจัดกำรที่ดิน
นโยบำยกำรบริหำรจัดกำรที่ดินของรัฐควำมพยำยำมที่จะบริหำรจัดกำรที่ดิน
และทรัพยำกรดินของประเทศ โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งพื้นที่ป่ำไม้ของประเทศ จำกสถำนกำรณ์ป่ำไม้ของ
ประเทศที่พื้นที่ป่ำลดลงอย่ำงรวดเร็ว ปัจจัยที่มีผลท ำให้เกิดปัญหำมีดังนี้
1) นโยบำย แผน และองค์กรที่เกี่ยวข้องมีปัญหำ กล่ำวคือ นโยบำยด้ำนกำร
บริหำรจัดกำรทรัพยำกรป่ำไม้ขำดเอกภำพและเป้ำหมำยที่ชัดเจน นโยบำยส่งเสริมกำรปลูกพืชเศรษฐกิจ
และพัฒนำกำรท่องเที่ยว ท ำให้เกิดผลกระทบต่อพื้นที่ป่ำไม้ นโยบำยแก้ไขปัญหำควำมขัดแย้งเกี่ยวกับ
ที่ดินป่ำไม้ขำดควำมยั่งยืน และชัดเจนในทำงปฏิบัติ แผนแม่บทเพื่อพัฒนำกำรป่ำไม้ของประเทศในอดีต
ล้มเหลว องค์กรด้ำนบริหำรจัดกำรทรัพยำกรป่ำไม้ขำดเอกภำพและไม่เอื้อต่อกำรบริหำรและกำรส่งเสริม
กำรมีส่วนร่วมของประชำชนในท้องถิ่น
2) ระบบฐำนข้อมูลที่ดินป่ำไม้ไม่สมบูรณ์ กล่ำวคือ แนวเขตป่ำไม้และที่ดินของรัฐ
ประเภทอื่นไม่ชัดเจนและมีกำรทับซ้อนกัน กำรจ ำแนกพื้นที่ที่ดินป่ำไม้เพื่อกำรบริหำรจัดกำร (Zoning)
ยังไม่มีประสิทธิภำพและไม่สอดคล้องกับสภำพพื้นที่จริงในปัจจุบัน ฐำนข้อมูลผู้ใช้ประโยชน์ และผู้ครอง
ครองพื้นที่เขตป่ำไม้และที่ดินของรัฐประเภทอื่นยังไม่ถูกต้อง สมบูรณ์ ครบถ้วน และทันสมัย
3) กฎหมำยที่มีอยู่ไม่ทันสมัย ขำดประสิทธิภำพในกำรป้องกันและแก้ไขปัญหำ
กล่ำวคือ กฎหมำยบำงมำตรำไม่มีควำมชัดเจนเกี่ยวกับเขตป่ำและที่ดิน บำงฉบับไม่สำมำรถบังคับใช้ได้
อย่ำงเป็นระบบหรือครบวงจร ไม่มีมำตรำที่พอเพียงและเหมำะสม