Page 141 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดสกลนคร
P. 141
4-25
ตารางที่ 4-3 (ต่อ)
มาตรการวิธีพืช สภาพพื้นที่และปัจจัยประกอบ
แถบหญ้าเพื่ออนุรักษ์ดิน ใช้แทนคันดิน ในพื้นที่ความลาดเทสม่ าเสมอ ควรใช้ร่วมกับมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าอื่น
และน้ า ที่เหมาะสม
(grass barrier for
soil and water
conservation)
การปลูกหญ้าเพื่อ การใช้หญ้าเบอร์มิวด้า หญ้าบาเฮีย หญ้ารูซี่ รวมถึงหญ้าพื้นเมืองพันธุ์เลื้อย เหมาะสมอย่าง
บ ารุงรักษาคูรับน้ าขอบ ยิ่ ง ใ น ก า ร ป ลู ก ใ น คู รั บ น้ า แ ล ะ บ น เ ชิ ง ล า ด ด้ า น น อ ก
เขา (grass planting on ซึ่งจะช่วยป้องกันการชะล้างพังทลายได้ดี ส่วนการใช้หญ้าเจ้าชู้สามารถใช้ได้ดีในการปลูก
hillside ditches) บนเชิงลาดด้านนอก เชิงลาดด้านใน และบนสันคูรับน้ าขอบเขา
ก าร ป ลู ก ห ญ้ าเพื่ อ ต้องปลูกหญ้าบนที่ลาดเอียงของขั้นบันไดดินทุกกรณี ยกเว้นแต่ได้ใช้หินเรียงแทนแล้ว หญ้า
บ ารุงรักษาเชิงลาดด้าน ที่ปลูกควรใช้หญ้าเบอร์มิวด้า หญ้าบาเฮีย และหญ้ารูซี่
นอกของขั้นบันไดดิน
(grass riser)
ไม้บังลม (windbreak) ใช้ในบริเวณพื้นที่ลมแรงทั้งในพื้นที่ราบและพื้นที่สูงที่มีโอกาสเกิดการเสียหายจากแรงลม
เช่น พื้นที่โล่งติดต่อกันเป็นบริเวณกว้างหรือในแนวลม ในพื้นที่ต้องการสงวนความชื้นไว้
พื้นที่แหล่งเก็บน้ าขนาดเล็ก พื้นที่ใกล้ชายทะเล โดยพืชที่ใช้เป็นไม้บังลมควรมีระบบรากลึก
กิ่งเหนียวแน่น เช่น กระถินณรงค์ กระถินยักษ์ สน ไม้ไผ่ และมะขาม
ที่มา : กรมพัฒนาที่ดิน (2558)
4.4.2.3 หญ้าแฝกกับงานอนุรักษ์ดินและน้้า การอนุรักษ์ดินและน้ าแบบง่ายๆ ที่ช่วยให้
ได้ผลผลิตพืชเป็นไปตามปกติและเพิ่มมากขึ้น โดยสามารถด าเนินการเองได้ ในการจัดการเชิงอนุรักษ์
เช่น การปลูกพืชเป็นแนวรั้วหรือแนวแถบ เพื่อดักตะกอนดินและยึดดินไม่ให้พังทลาย ได้แก่ พืชตระกูล
หญ้าและพืชตระกูลถั่วทั่วๆ ไปหญ้าแฝกเป็นพืชตระกูลหญ้าชนิดหนึ่งที่สามารถน ามาใช้ประโยชน์
ในระบบการปลูกพืชตามแนวระดับ และมีการทดสอบระบบแนวรั้วแฝกเป็นมาตรการอนุรักษ์ดิน
เป็นเวลานาน สามารถน ามาใช้ในการควบคุมและป้องกันการชะล้างพังทลายของดินได้ มีการน าหญ้าแฝก
มาใช้ในงานอนุรักษ์ดินและน้ า อาทิเช่น การเติมความอุดมสมบูรณ์ของดินจากใบแฝกที่ได้จากการตัดแถว
แฝกและใช้คลุมดิน การปลูกแฝกบนคันดินและขั้นบันไดดิน เนื่องจากมีระบบรากแนวลึก และมี
คุณสมบัติพิเศษสามารถแตกกอโดยการแตกหน่อที่ข้อของล าต้นเหนือดินตลอดเวลา เมื่อตะกอนดิน
มาทับถม แถวแฝกจะช่วยลดการสูญเสียดิน การปลูกหญ้าแฝกตามแนวระดับ เพื่อช่วยชะลอความเร็ว
ของน้ าและดักเก็บตะกอนดิน การปลูกหญ้าแฝกป้องกันการพังทลายของไหล่ถนน และการปลูกหญ้าแฝก
เพื่อการอนุรักษ์ความชุ่มชื้นในดิน กรมพัฒนาที่ดินมีการรวบรวมสายพันธุ์หญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดิน
และน้ า ส่งเสริมงานวิจัยด้านการใช้ประโยชน์จากหญ้าแฝก การรณรงค์และส่งเสริมให้เกษตรกรปลูก
หญ้าแฝกในพื้นที่ที่มีปัญหาการชะล้างพังทลายของดินสูง พื้นที่ที่มีความลาดชัน และในพื้นที่ที่ก าหนดไว้
เช่น เขตพัฒนาที่ดิน การผลิตหญ้าแฝกเพื่อปลูกและแจกจ่ายให้แก่เกษตรกร หน่วยงานของรัฐ และผู้สนใจ
ทั่วไป และมีระบบการติดตามโครงการปลูกหญ้าแฝก (vertiver grass tracker) ที่สามารถแสดงแผนที่
หญ้าแฝกได้
