Page 127 - เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง
P. 127
4-1
บทที่ 4
เขตการใช้ที่ดิน
4.1 หลักเกณฑ์การก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจข้าวนาปรัง
ตามที่ได้กล่าวเบื้องต้นในบทที่ผ่านมา ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทย เป็นพืชเศรษฐกิจหลักเพื่อ
การส่งออกและน ารายได้เข้าประเทศ จนได้ชื่อว่าประเทศผู้ส่งออกข้าวหลักของโลก กระบวนการผลิต
ข้าวเพื่อการเพิ่มมูลค่าในห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain) ตลอดระบบห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain)
ถือเป็นการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) ทั้ง 6 ด้าน ได้แก่ (1) ยุทธศาสตร์ชาติ
ด้านความมั่นคง (2) ยุทธศาสตร์ชาติด้านการสร้างความสามารถในการแข่งขัน (3) ยุทธศาสตร์ชาติด้าน
การพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพทรัพยากรมนุษย์ (4) ยุทธศาสตร์ชาติด้านการสร้างโอกาสและความ
เสมอภาคทางสังคม (5) ยุทธศาสตร์ชาติด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับ
สิ่งแวดล้อม และ (6) ยุทธศาสตร์ชาติด้านการปรับสมดุลและพัฒนาระบบการบริหารจัดการภาครัฐ ซึ่ง
จะต้องพิจารณากระบวนการผลิตข้าวที่เป็นองค์รวมอย่างรอบด้าน 3 ระดับ ดังนี้ (1) ระดับต้นน้ า (พันธุ์ข้าว
พื้นที่ คุณภาพดิน ลักษณะภูมิอากาศ ภูมิประเทศ ระบบชลประทาน และสถานการณ์สิ่งแวดล้อม)
(2) ระดับกลางน้ า (การผลิต การแปรรูป ระบบโลจิสติกส์ คมนาคม การขนส่ง และการตลาด) และ
(3) ระดับปลายน้ า (เทคโนโลยี การวิจัยและพัฒนา นวัตกรรม ข้อก าหนดการค้า การเจรจาและข้อตกลง
ระหว่างประเทศ) ดังแสดงตามรูปที่ 4.1
ต้นน า กลางน า ปลายน า
• พันธุ์ข้าว • การบวนการผลิต • เทคโนโลยี
• การบริหารจัดการ • การแปรรูป • การวิจัยและพัฒนา
ทรัพยากรดินและที่ดิน • ระบบโลจิสติกส์ • นวัตกรรม
• การบริหารจัดการน าและ • โครงสร้างพื นฐาน • กฎระเบียบด้าน
ชลประทาน • การคมนาคมขนส่ง สิ่งแวดล้อม
• การก าหนดเขตการใช้ • การตลาด • ข้อตกลง การปฏิบัติ
ที่ดินข้าวนาปรัง และการเจรจา
การค้า
รูปที่ 4.1: กระบวนการผลิตข้าวนาปรังเพื่อสร้างมูลค่าในห่วงโซ่อุปทาน 3 ระดับ
