Page 7 - pineapple

บทที่ 1

บทนํา

1.1 หลักการและเหตุผล
สภาวะเศรษฐกิจของโลกปัจจุบันเป็นไปในลักษณะของการแข่งขัน รวมทั้งการผลิตทางด้าน
เกษตรกรรม ซึ่งมีผลกระทบโดยตรงต่อเกษตรกร ดังนั้นรัฐบาลจึงมีนโยบายสนับสนุนการเตรียมพร้อม

เพื่อเพิ่มศักยภาพสินค้าเกษตรมุ่งสู่มาตรฐานสากล กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เป็นหน่วยงานที่มี
ภารกิจสําคัญในการพัฒนาการผลิตสินค้าเกษตรให้ได้มาตรฐาน มีประสิทธิภาพเป็นที่ยอมรับในระดับ
สากล ภายใต้ยุทธศาสตร์หลักของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ การปรับโครงสร้างสินค้าเกษตรเป็น

ยุทธศาสตร์หนึ่งที่มีเป้าหมายที่จะพัฒนาการเกษตร ตั้งแต่การผลิต การแปรรูป และการตลาดแบบครบ
วงจร สําหรับด้านการผลิต ปัจจัยการผลิตที่สําคัญเบื้องต้น ได้แก่ ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดินเป็นหน่วยงาน
หลักมีหน้าที่รับผิดชอบในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทรัพยากรดินโดยการฟื้นฟูปรับปรุงบํารุงดินให้มี
ความอุดมสมบรูณ์และมีศักยภาพในการผลิต ตลอดจนมีการกําหนดเขตการใช้ที่ดิน การอนุรักษ์ดินและ
น้ําเพื่อให้มีการใช้ที่ดินอย่างเหมาะสมและยั่งยืน

สับปะรดเป็นพืชเศรษฐกิจที่มีความสําคัญชนิดหนึ่ง ซึ่งสร้างรายได้ให้ประเทศประมาณปีละ
23,000-25,000 ล้านบาท โดยมีผลิตภัณฑ์ส่งออกที่สําคัญ ได้แก่ สับปะรดกระป๋องและน้ําสับปะรด คิด
เป็นร้อยละ 45 ของมูลค่าการส่งออก ผลิตภัณฑ์ผลไม้แปรรูป โดยไทยเป็นประเทศผู้ส่งออกสับปะรด

กระป๋องเป็นอันดับ 1 ของโลก มีส่วนแบ่งการตลาด ประมาณร้อยละ 50 ซึ่งตลาดส่งออกสําคัญ ได้แก่
สหภาพยุโรป สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และตะวันออกกลาง นอกจากนี้ อุตสาหกรรมสับปะรดยังมี
ความสําคัญต่อเศรษฐกิจ ทั้งในระดับมหภาค และระดับไร่นา กล่าวคือในระดับมหภาคเป็นอุตสาหกรรม
เกษตรที่สร้างมูลค่าเพิ่มจากการใช้วัตถุดิบภายในประเทศ รวมทั้งเป็นอุตสาหกรรมที่ก่อให้เกิดการจ้าง

แรงงานเป็นจํานวนมาก เนื่องจากกระบวนการผลิตหลายขั้นตอนไม่สามารถใช้เครื่องจักรแทนแรงงานได้
สําหรับในระดับไร่นานั้น อุตสาหกรรมสับปะรดมีส่วนสําคัญในการเสริมสร้างรายได้ให้ภาคการเกษตร
โดยเป็นอุตสาหกรรมที่เชื่อมโยงภาคการผลิตด้านการเกษตรกับภาคอุตสาหกรรมที่ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม
เป็นแหล่งรองรับผลผลิตของเกษตรกรปีละ 1.80-2.00 ล้านตัน ของผลผลิตทั้งหมด (ผลผลิตที่เหลือ

ประมาณร้อยละ 20 ใช้ในรูปสับปะรดบริโภคสดภายในประเทศ และส่งออก) ดังนั้น การพัฒนา
อุตสาหกรรมสับปะรดแบบครบวงจร จึงทําให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเป็น
อย่างมาก โดยปัจจุบันมีโรงงานแปรรูปสับปะรดจํานวน 135 โรงงาน
จากเหตุผลดังกล่าว จึงได้จัดทําเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจสับปะรดโรงงาน ขึ้นเพื่อใช้เป็น

ฐานข้อมูลหนึ่งในการบริหารจัดการที่เหมาะสม รวมไปถึงอุตสาหกรรมต่อเนื่องที่เกี่ยวข้อง ซึ่งการ
กําหนดบริเวณการใช้ที่ดินได้ให้ความสําคัญกับลักษณะทางกายภาพ เศรษฐกิจและสังคม และมีความ
สอดคล้องตามยุทธศาสตร์สับปะรดปี 2560 – 2569 ด้านการผลิตดําเนินการส่งเสริมการผลิตตามพื้นที่
Agri-Map แบ่งเป็น กลุ่มที่ 1 อยู่ในรัศมีรอบกลุ่มโรงงานฯ 100 กิโลเมตร เป็นพื้นที่ส่งเสริมการปลูก

สับปะรดเพื่อส่งเข้าโรงงานแปรรูป กลุ่มที่ 2 กลุ่มที่มีการปลูกสับปะรดโรงงานแต่อยู่ห่างไกลจากที่ตั้งของ
โรงงานแปรรูปสับปะรด เป็นพื้นที่ส่งเสริมการปลูกสับปะรดเพื่อเน้นการบริโภคผลสด เน้นการลดพื้นที่

เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจสับปะรดโรงงาน กองนโยบายและวางแผนการใช้ที่ดิน