Page 257 - mangosteen

ภาคผนวกที่ 1

ความรู้และการปฏิบัติที่เหมาะสมในการปลูกมังคุด

1. ลักษณะทั่วไปของมังคุด

มังคุด เป็นชื่อพื้นเมือง (Native variety) ชื่อวิทยาศาสตร์ Garcinia mangostana, L.ชื่อสามัญ
Mangosteen มังคุด เป็นไม้ป่ าในหมู่เกาะซันดา (Sunda Islands) ซึ่งเป็นหมู่เกาะเล็กๆ แถบมลายู

(Malay archipelago) แต่ปัจจุบันมีการน ามาปลูกทั่วไปในหมู่เกาะอินเดียตะวันออกฟิลิปปินส์ตอนใต้

พม่า มาเลเซีย ไทย อินเดียตะวันตกเฉียงใต้ และศรีลังกา นอกจากนี้ ยังมีการปลูกกันบ้างในแถบศูนย์
สูตร ของอเมริกา โดยมีลักษณะประจ าพันธุ์ทางพฤษศาสตร์ ดังนี้

1.1 ราก มังคุดเป็นไม้ยืนต้น ซึ่งมีระบบรากเป็นรากแก้ว เกิดจากเมล็ด จะหยั่งลึกลงไปในดินเป็น

แนวดิ่ง ต่อจากล าต้น รากแก้วจะชอนไชไปในดินได้ลึก จะงอและขดได้ง่าย เมื่อเลี้ยงไว้ในวัสดุเพาะ
ช าเป็นเวลานาน โดยไม่ได้ย้ายปลูกลงดิน แต่เมื่อตัดส่วนที่ขดงอออกจะมีรากใหม่เกิดขึ้นมาแทนที่ได้

โดยแตกออกเป็นหลายราก แล้วเจริญคู่กันไปกับรากเดิมดูเหมือนกับรากแก้ว จะมีบ้างเพียง 1-2 รากที่

เป็นรากเล็ก และสั้นคล้ายรากฝอย มังคุด นับว่ามีการพัฒนาของระบบราก ที่จะเจริญแผ่ไปในทาง

แนวราบในพื้นดินได้น้อยกว่าไม้ผลอื่นๆ แต่อย่างไรก็ตามมังคุดมีความสามารถพิเศษที่จะสร้างราก
แขนงให้เจริญออกจากโคน ต้น ชิดกับพื้นดินได้ ในต้นที่ปลูกจนโตและเริ่มเป็นพุ่มแล้ว รากแขนงที่

เกิดใหม่นี้สามารถมองเห็นได้ชัดเจน เป็นรากที่ค่อนข้างอวบ สีขาวอมเหลือง จะเจริญแผ่ออกจากโคน

ถึงต้น และค่อยๆ แทงลึกลงไปในดิน เพื่อช่วยยึดล าต้นให้แข็งแรงไม่โค่นล้ม ทั้งยังช่วยหาอาหาร
เพิ่มเติม เพื่อให้เกิดความสมดุลกับส่วนทรงพุ่มที่ เจริญขึ้น

1.2 ต้น มังคุด เป็ นไม้ยืนต้น ต้นโตเต็มที่จะสูงประมาณ 10-25 เมตร เส้นผ่าศูนย์กลางต้น

25-30 เซนติเมตร เปลือกสีด า มียางเหนียวข้นสีเหลืองอมเขียว ทรงพุ่มแบบ Pyramidal crown หรือ

conical shape ต้นเรียบทรงต้นงามเป็นระเบียบ กิ่งใบหนา ท ามุมฉากกับล าต้น
1.3 ใบ มังคุดเป็นใบเดี่ยว (simple leaf) เกิดแบบตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ หรือแบบ ternate ก้านใบสั้น

ใบเป็นแบบ ovate-elliptic-oblong ฐานใบเป็นแบบ acute, obtuse หรือ rounded ปลายใบแบบ obtuse

และ acuminate ขอบใบเรียบ ใบหนา ด้านหลังใบสีเขียวเข้ม หรือเขียวแกม-เหลือง และเป็นมัน ส่วน
ใต้ใบเป็นสีเขียวแกมเหลืองไม่เป็นมัน ผิวใบเรียบ ยาว 12-23 เซนติเมตร กว้าง 4.5-10 เซนติเมตร เส้น

ใบแบบ pinnate เส้นกลางใบเห็นชัดเจน กลมนูนทางด้านหลังใบ และเป็นสันทางด้านใต้ใบ เส้นใบ

ออกจากเส้นกลางใบแล้วค่อยๆ ลู่เข้าหาขอบใบ มีประมาณ 35-50 คู่ ก้านใบสั้น มองเห็นเป็นชั้นๆ ยาว