Page 84 - beans
P. 84
3-40
3.2 การวิเคราะห์ข้อมูลด้านเศรษฐกิจและสังคม
3.2.1 ต้นทุน รายได้ และผลตอบแทนการผลิตถั่วเขียว ถั่วเหลือง และถั่วลิสง
ถั่วเขียว ถั่วเหลือง และถั่วลิสง เป็นพืชเศรษฐกิจที่ส าคัญ เพราะเป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรม
ภายในประเทศหลายชนิด แต่ผลผลิตมีไม่เพียงพอกับความต้องการใช้ทั้งการใช้ภายในประเทศ
และอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะความต้องการใช้ถั่วเขียว ถั่วเหลือง และถั่วลิสง คุณภาพดีเพื่อ
การบริโภคและอุตสาหกรรมอาหาร รวมทั้ง ความต้องการใช้น้ ามันและกากถั่วของอุตสาหกรรม
ต่อเนื่อง ในอดีตที่ผ่านมารัฐบาลมีนโยบายเร่งรัดการผลิตให้เพียงพอใช้ในประเทศ โดยด าเนินการเร่งรัด
การผลิตควบคู่กับการก าหนดมาตรการควบคุมการน าเข้าเมล็ดและผลิตภัณฑ์ เพื่อให้ความคุ้มครอง
เกษตรกรผู้ผลิต แม้ว่าภาวะการผลิตจะผกผัน ประกอบกับเกษตรกรมักประสบปัญหาภัยธรรมชาติ เช่น
ฝนแล้ง น้ าท่วม อยู่เสมอ ท าให้เกษตรกรขาดแรงจูงใจในการผลิต จึงหันไปปลูกพืชอื่นทดแทน นอกจากนี้
ต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูง เพราะเป็นพืชที่ต้องมีการดูแลรักษาค่อนข้างมาก จึงเป็นสาเหตุให้พื้นที่และ
ผลผลิตภายในประเทศมีแนวโน้มลดลง หากรัฐบาลไม่สามารถพัฒนาการผลิตให้เพิ่มขึ้นหรือไม่
สามารถรักษาระดับปริมาณผลผลิตให้คงอยู่ในระดับปัจจุบัน ประเทศไทยคงจะต้องสูญเสียเงินตราใน
การน าเข้าปีละหลายพันล้านบาท ซึ่งสถานการณ์การผลิตและการตลาดดังกล่าว หากไม่มีมาตรการ
ที่เหมาะสมมาด าเนินการยกระดับราคาให้สูงขึ้น หรือลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรให้ต่ าลง พื้นที่
และผลผลิตอาจจะเพิ่มขึ้นหรือลดลง ในขณะที่ความต้องการใช้มีอัตราความต้องการเพิ่มขึ้นทุกปี
จึงต้องน าเข้าจากต่างประเทศ ดังนั้น ในการก าหนดเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจถั่วเขียว ถั่วเหลือง
และถั่วลิสง จึงได้ท าการศึกษาและวิเคราะห์ด้านต้นทุนและผลตอบแทนของการผลิตเพื่อใช้เป็น
แนวทางประกอบการตัดสินใจในการลงทุนของเกษตรกรและผู้สนใจ รวมถึง หน่วยงานที่
เกี่ยวข้องสามารถน าข้อมูลไปใช้เป็นแนวทางในการก าหนดมาตรการที่เกี่ยวข้องต่อไป
การศึกษานี้ อ้างอิงข้อมูลต้นทุนและผลตอบแทนของการผลิตถั่วเขียว ถั่วเหลือง และถั่วลิสง
ระดับประเทศจากส านักงานเศรษฐกิจการเกษตร ปีการผลิต 2563/64 โดยสรุปดังนี้
ถั่วเขียว ผลผลิตเฉลี่ย 120 กิโลกรัมต่อไร่ คิดเป็นมูลค่าผลผลิต 2,968.80 บาทต่อไร่
จากราคาผลผลิตเฉลี่ย 24.74 บาทต่อกิโลกรัม โดยมีต้นทุนการผลิต 2,309.08 บาทต่อไร่ ประกอบด้วย
ต้นทุนผันแปร 1,742.09 บาทต่อไร่ คิดเป็นร้อยละ 75.45 ของต้นทุนทั้งหมด และต้นทุนคงที่
566.99 บาทต่อไร่ คิดเป็นร้อยละ 24.55 หากพิจารณาต้นทุนที่เป็นเงินสด ส่วนใหญ่จะเป็นค่าปัจจัย
การผลิตต่าง ๆ โดยเฉพาะค่าเมล็ดพันธุ์ ค่าปุ๋ยเคมี ค่าปุ๋ยอินทรีย์ ค่าสารป้องกันและปราบศัตรูพืช หรือ
เขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจพืชตระกูลถั่วฤดูแล้ง (ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลิสง) กองนโยบานและแผนการใช้ที่ดิน
