Page 25 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดราชบุรี
P. 25
2-9
ชาวมนุษย๑เหลือล๎นพ๎นคณา เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวข๎าวจะเอาข๎าวเก็บใสํยุ๎งและจะนําข๎าวออกมารับประทาน
หรือซื้อขายกัน ชาวนาจะทําพิธีสูํขวัญข๎าวเสียกํอน (ปัจจุบันจะทําพร๎อมกันทั้งทําข๎าวใสํยุ๎งและเปิดยุ๎ง)
โดยนําข๎าวที่นวดแล๎วกองรวมกันไว๎ตํอหน๎ารูปปั้นแมํโพสพ นิมนต๑พระสงฆ๑มาสวดเพื่อเป็นสิริมงคล
ทําบุญเลี้ยงพระ และมีหมอทําขวัญรับขวัญแมํโพสพทั่วๆ ไป แล๎วทําพิธีใน เดือน 3 ขึ้น 3 ค่ํา ทุกปี
16) บุญข้าวจี่ : ข๎าวจี่ คือ การนําข๎าวเหนียวที่ปั้นแล๎วโรยเกลือทาไขํไกํนําไปจี่ไฟให๎สุก
เรียกวํา ข๎าวจี่ การทําบุญมีการให๎ทานข๎าวจี่ เรียกวํา บุญข๎าวจี่ มีคนนิยมทํากันมากเพราะถือวําได๎บุญกุศลมาก
และเป็นการให๎ทานชนิดหนึ่งเวลาทํากําหนดเอาเดือนสาม เพราะมีการกําหนดเชํนนี้จึงมีชื่อเรียกอีก
อยํางหนึ่งวําบุญเดือนสาม มีเรื่องเลําในพระธรรมบทวําคราวหนึ่งนางปุณณทาสีทําขนมแปูงจี้ (ข๎าวจี่)
ถวายแดํพระพุทธเจ๎าและพระอานนท๑ นางคิดวําพระองค๑รับแล๎วคงจะไมํฉันท๑เพราะอาหารของเราไมํ
ประรีตคงจะโยนให๎กาให๎สุนัขกิน เมื่อพระองค๑ทรงทราบวาระจิตของนางปุณณทาสีแล๎วจึงรับสั่งให๎
พระอานนท๑ปูลาดอาสนะลงทรงประทับนั่งฉันท๑ขนมแปูงจี่ ณ ที่นั่น พอนางปุณณทาสีได๎เห็นก็เกิด
ความปิติยินดีสุดกําลัง พระองค๑ทรงแสดงธรรมให๎ฟังนางก็ได๎บรรลุโสดาปัตติผลเป็นอริยบุคคล เพราะ
ข๎าวจี่เป็นมูลเหตุ ดังนั้นชาวนาเมื่อเก็บเกี่ยวแล๎วจึงพากันทําบุญข๎าวจี่เพราะการถวายข๎าวจี่มีอานิสงส๑มาก
พิธีทําข๎าวจี่ชาวบ๎านตัดหาฟืนและไม๎เสียบมาไว๎ที่เรือนของตน รุํงเช๎าจุดไฟขึ้นเอาข๎าวเหนียวปั้นเป็นปั้นๆ
โรยเกลือจี่ไฟเอาไขํไกํทาให๎ทั่วแล๎วจี่ไฟให๎สุก
17) ประเพณีสงกรานต์ : ประเพณีสงกรานต๑เป็นประเพณีที่ดีงามสืบทอดกันมาเป็น
เวลานานเป็นวันครอบครัว และเป็นประเพณีที่คนไทยถือวําทุกคนในครอบครัวญาติพี่น๎องได๎มาพบกัน
พร๎อมหน๎าเพื่อรํวมกันอนุรักษ๑ประเพณีสงกรานต๑ ให๎ลูกหลานได๎สืบทอดวัฒนธรรมที่ดีงามให๎ยืนยาว
ชุมชนจึงได๎รํวมกันจัดงานประเพณีสงกรานต๑อยํางยิ่งใหญํ มีการสรงน้ําพระ ประกวดนางสงกรานต๑
การละเลํนพื้นเมืองและการละเลํนแบบไทยๆ มีประชาชนมารํวมรดน้ําดําหัวผู๎สูงอายุ
18) การแห่โคมเวียนเทียนในวันวิสาขบูชา : ในอดีตที่ผํานมาเพื่อเป็นการสักการะพระพุทธองค๑
ประชาชนตําบลหนองโพ อําเภอโพธาราม รํวมกันจัดทําโคมดอกบัวด๎วยการขดลวดเป็นกลีบดอกบัว
เอากระดาษแก๎วปะติดที่กลีบดอกบัวตํอด๎ามถือเสียบเทียนไว๎ในดอกบัว 1 เลํม นําไปมอบให๎กับทางวัดหนองโพ
แล๎วนํามาจําหนํายให๎ประชาชนทุกที่ที่มารํวมงาน การเวียนเทียนวันวิสาขบูชาจัดทําในวันเพ็ญเดือน 6
ของทุกปี
19) ประเพณีทุกขตะ : พระครูสังฆรักษ๑พิชัยพุทธยาโนเจ๎าอาวาสวัดเขาส๎ม ได๎สืบค๎น
ประวัติของประเพณีทุกขตะจากผู๎เฒําแกํชาวมอญที่จัดขึ้นในปีที่มีเดือนแปดสองครั้ง ลักษณะของ
ประเพณีจะเป็นพิธีถวายทานโดยชาวบ๎านแตํละบ๎านจะมารับพระไปฉันท๑ที่บ๎านของตนเอง ซึ่งจะต๎องมา
ขึ้นทะเบียนขอรับพระที่วัด โดยทางวัดจะทําสลากเทํากับจํานวนพระที่นิมนต๑มีจุดประสงค๑วําในปีหนึ่งๆ
ได๎มีโอกาสนิมนต๑พระไปยังบ๎านของตนเอง เพื่อเป็นสิริมงคลโดยไมํต๎องเจาะจงวําเป็นพระสงฆ๑องค๑ใด ทําให๎
ชาวบ๎านที่มีกําลังทรัพย๑มากหรือน๎อยมีโอกาสได๎ทําบุญบ๎านตามกําลังศรัทธา เจ๎าอาวาสวัดเขาส๎ม
ได๎กลําวถึงประวัติที่มาของพิธีทุกขตะวํา สืบเนื่องในสมัยพุทธกาลมีนายทุกขตะและภรรยาเป็นครอบครัว
ที่ยากจนมาก แตํมีจิตศรัทธาที่จะทําบุญในบวรพุทธศาสนาทั้งที่ตนยากจน โดยมีเครื่องนุํงหํมเพียงชุดเดียว
นายทุกขตะได๎นําเครื่องนุํงหํมของตนไปซักให๎สะอาดแล๎วนําไปขายได๎เงินเพียงน๎อยนิดก็นําเงินที่ได๎ไป
เตรียมจัดหาอาหารเพื่อถวายพระ ซึ่งในสมัยพุทธกาลนั้นได๎มีประเพณีการถวายอาหารพระสงฆ๑ที่บ๎าน
โดยไมํเจาะจงวําเป็นพระสงฆ๑องค๑ใด ชาวบ๎านมีความเชื่อวําถ๎าได๎ถวายอาหารแดํพระอรหันต๑จะได๎บุญ
