Page 183 - แผนการใช้ที่ดินจังหวัดกาฬสินธุ์ 2566

4-25

ี
่
ั
Response (PSR) เปนกรอบการทำงานหรือแนวทางทใชในการวางแผนพฒนาสภาพแวดลอม โดยจะมการ
ี
กำหนดตัวชี้วัดขึ้นมา 3 ประเภท คือ

ิ
ี
แรงกดดัน (Pressure) ใชอธิบายกจกรรมตาง ๆ ของมนุษยท่จะมผลกระทบตอสภาพแวดลอม ที ่
ี
ิ
เปนสาเหตุทำใหทรัพยากรธรรมชาตและสิ่งแวดลอมมสภาพเปลี่ยนแปลงไป ตัวอยางเชน การคมนาคมขนสง
ี
ุ

การอตสาหกรรม/เกษตรกรรม แบบแผนของการใชพลังงานอตราการขยายตวของรายไดความหนาแนนของ
ั
ั
้
ั
ิ
่
่
ี

ประชากร ตัวแปรตาง ๆ เหลานีจะเปนภาวะกดดนททำใหทรัพยากรธรรมชาตตองรอยหรอและสิงแวดลอม
ตองเสื่อมโทรมลง ตัวอยางเชน การปลอยกาซเรือนกระจกของมนุษยซงมีผลกระทบตอสภาพแวดลอม
ึ่

ี่
สถานะภาพ (State) ใชอธิบายสภาพหรือสถานะของสภาพแวดลอมทตองการการแกไขหรือ

้
ี
ึ
ี
่
ปรับปรุงใหดขน หรือ ลักษณะทางกายภาพของทรัพยากรธรรมชาตและสิงแวดลอมทเปลียนแปลงไปอน
่
ั
ิ
่
้
ี
เนื่องมาจากปจจัยตาง ๆ ทังจากภาวะกดดัน และการตอบสนอง เชนคุณภาพน้ำ/อากาศ พ้นท่ปา
ื
ุ


ิ
ั
การพงทลายของหนาดน ความอดมสมบูรณของระบบนิเวศ ความเขมขนของกาซเรือนกระจกในชัน
้
่
ึ
บรรยากาศของโลกซงบงบอกถงสภาพแวดลอม เปนตน
ึ
่
ั
การตอบสนอง (Response) ใชวัดระดบการตอบสนองของสังคมทมตอสถานภาพ
ี

ี
่
ึ
่
ิ
ทรัพยากรธรรมชาตและสิงแวดลอม ซงเปนการตอบสนองจากภาครัฐ เอกชน/องคกร และประชาชน
ตัวอยางเชน การออกนโยบายหรือมาตรการตาง ๆ ของภาครัฐ เพอลดปญหาทรัพยากร ธรรมชาติและ
ื่

ึ้
่
ิ

สิงแวดลอมไมทางตรงกทางออม สิงทมนุษยจะตองกระทำเพอแกไขหรือปรับปรุงกจกรรมเกา ๆ ใหดีขน

่
ื


ี
่
็
่
ตัวอยางเชน การเกบภาษกาซเรือนกระจกเพอบังคบใหทกคนลดการปลอยกาซเรือนกระจกตอมาไดมการ
ุ

่
็
ี

ื
ี
ั


่
ิ
ึ้
พฒนาปรับปรุงกรอบการทำงานของ EPA จาก PSR เดม โดยเพมตัวชี้วัดตัวทสี่ขนมา คือ ผลกระทบ
ิ
ั
ี่
(Impact indicators) เรียกวา กรอบแนวคด Pressure-State-Impact-Response Framework (PSIR) และ
ิ
ื
ั
ี่
ั
ไดเพมตัวชี้วัดตัวทหาคอ ตัวขบเคลื่อน (Driver) จากนันกนำเอาตัวชี้วัดทงหาประเภทมารวมเขาไวดวยกน
ิ่
้
้
ั
็
ึ่
ิ
เรียกวา กรอบแนวคด Driver-Pressure State-Impact-Response Framework (DPSIR) ซงกคอการแบง
ื
็
ตัวชี้วัด แรงกดดน (Pressure) เดิมออกเปน ตัวขับเคลื่อน (Driver) และ แรงกดดัน (Pressure) และ แบง
ั
ื
ั้
ตัวชี้วัดสถานะภาพ (State) เดมออกเปน สถานะภาพ (State) และ ผลกระทบ (Impact) ทงนี้ เพ่อใหเห็น
ิ
ั
้
ึ้
ขนตอนการทำงานที่ชัดเจนขนนั่นเอง
ั
่
ื่
่
ตัวขบเคลอน (Driver) คือ การเปลียนแปลงทางสังคมทีจะมีผลกระทบกับ แรงกดดน (Pressure)
ั
ตัวขับเคลื่อน เปนสิงท่สามารถวัดเปน ปริมาณหรือตัวชี้วัดทางเศรษฐกจได ตวอยางเชน
ิ
ี
่
ั

ิ
ิ
ิ
การเตบโตของประชากร, การเตบโตทางเศรษฐกจ หรือ ความกาวหนาของเทคโนโลยีเปนตน

ผลกระทบ (Impact) คือ ผลลัพธที่เกดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดลอม ตัวอยางเชน
ิ
การเสื่อมของดินจะทำใหผลผลิตทางการ เกษตรลดต่ำลง เปนตน